Klasyfikacja złomu – rodzaje i znaczenie segregacji

Czym właściwie jest złom?

Złomem nazywamy wszelkie metalowe przedmioty, które straciły swoją pierwotną funkcję, ale nadają się do ponownego przetworzenia. To surowce wtórne, które po odpowiedniej obróbce i przetopieniu wracają do obiegu gospodarczego w nowej postaci. Recykling złomu odbywa się zazwyczaj w hutach, gdzie metale są topione i wykorzystywane do produkcji nowych wyrobów. Takie podejście pozwala oszczędzać zasoby naturalne, energię i zmniejsza ilość odpadów. W praktyce złom może przyjmować bardzo różne formy – od drobnych elementów codziennego użytku po masywne części maszyn czy konstrukcji. To wszystko sprawia, że konieczne jest wprowadzenie jasnego podziału na kategorie i typy złomu.

Dla wielu osób złom to po prostu wszystko, co metalowe. Jednak z punktu widzenia punktów skupu oraz zakładów zajmujących się recyklingiem, nie każdy metal ma taką samą wartość. Stalowy pręt, miedziany przewód i aluminiowa puszka różnią się nie tylko wyglądem, ale przede wszystkim składem chemicznym, zastosowaniem i ceną rynkową. Złom stalowy, choć najpowszechniejszy, jest stosunkowo tani – często skupy płacą za niego mniej niż złotówkę za kilogram. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku metali nieżelaznych, takich jak miedź czy aluminium, które potrafią osiągać ceny nawet kilkudziesięciu złotych za kilogram. Dlatego warto wcześniej wiedzieć, co oddajemy i dobrze to posegregować. Dzięki temu unikniemy sytuacji, w której cenny złom zostanie potraktowany jako odpad niskiej wartości.

Rodzaje złomu – podstawowa klasyfikacja

Aby ułatwić obrót złomem, wprowadzono szczegółową klasyfikację metali i ich stopów. Podstawowym kryterium podziału jest rodzaj surowca, z jakiego wykonano dany element. Na tej podstawie wyróżniamy trzy główne grupy złomu:

1. Złom stalowy – to najczęściej spotykany i jednocześnie najmniej wartościowy rodzaj złomu. Dzieli się na:
   • Złom wsadowy – czyli taki, który może być bezpośrednio wykorzystany w piecu hutniczym. Musi mieć odpowiednie wymiary (minimum 4 mm grubości oraz maksymalne: 1500 x 500 x 500 mm).
   • Złom niewsadowy – elementy przekraczające podane wyżej rozmiary. Wymagają one wcześniejszej obróbki, np. cięcia, zanim trafią do przetopu.
2. Złom żeliwny – występuje najczęściej w elementach silników, maszyn przemysłowych, starych grzejnikach czy konstrukcjach. Żeliwo dzieli się na:
   • Żeliwo białe (handlowe)
   • Żeliwo ciemne (maszynowe)
3. Metale nieżelazne (metale kolorowe) – to najcenniejsza grupa złomu, za którą skupy płacą zdecydowanie najwięcej. W tej kategorii znajdziemy:
   • Miedź
   • Aluminium
   • Cynk
   • Ołów
   • Stopy metali, takie jak mosiądz czy znal

Jak rozpoznać rodzaj złomu?

Nie każdy ma doświadczenie w rozpoznawaniu metali, ale istnieją proste sposoby, które mogą w tym pomóc. Jednym z najskuteczniejszych narzędzi jest... zwykły magnes. Stal i żeliwo są przyciągane przez magnes, podczas gdy aluminium, miedź czy inne metale kolorowe – nie. To pozwala wstępnie posortować złom już w domu.

Dodatkowo warto zwracać uwagę na kolor i wagę. Miedź ma charakterystyczny, czerwonawy odcień, aluminium jest srebrne i lekkie, a ołów – ciężki i miękki. W razie wątpliwości można zapytać pracowników skupu, którzy pomogą w identyfikacji materiałów.

Dlaczego warto znać klasyfikację złomu?

Zrozumienie podziału złomu nie tylko ułatwia jego segregację, ale przede wszystkim pozwala maksymalizować zyski. Oddając do skupu niesortowane odpady, możemy otrzymać zaniżoną cenę. Tymczasem prawidłowo posegregowany złom kolorowy to szansa na konkretne pieniądze – nawet kilkaset złotych więcej przy większej ilości surowca. Wiedza na temat klasyfikacji złomu przydaje się również przy planowaniu większych prac remontowych, rozbiórkowych czy porządkowych. Zamiast wyrzucać metalowe elementy na śmietnik lub do kontenera, warto je posegregować i sprzedać, zyskując przy tym środki finansowe i działając proekologicznie.

Klasyfikacja złomu to klucz do efektywnego recyklingu i realnych zysków. Znając podstawowy podział na złom stalowy, żeliwny i metale nieżelazne, możemy nie tylko uporządkować zbędne przedmioty, ale również skorzystać finansowo na ich sprzedaży. Segregacja złomu to również wkład w ochronę środowiska – pozwala ograniczyć wydobycie surowców naturalnych i zmniejszyć ilość odpadów trafiających na wysypiska. Warto więc poświęcić chwilę na sortowanie i dobrze przygotować się do wizyty w skupie złomu.